Co robić, aby czuć się szczęśliwym?

            Zapewne niejednokrotnie słyszałeś, że w organizmie człowieka wytwarza się wiele różnych substancji chemicznych. Zapewne spotkałeś się z takimi określeniami jak neuroprzekaźniki i hormony. Najogólniej mówiąc neuroprzekaźniki i hormony to związki chemiczne odpowiedzialne za przenoszenie informacji pomiędzy naszymi komórkami nerwowymi, mięśniowymi i gruczołowymi. Teraz już jesteś świadomy jak ważne jest ich znaczenie w codziennym funkcjonowaniu każdego człowieka. Wśród neuroprzekaźników i hormonów jest kilka takich, które mają ogromny wpływ na nasze samopoczucie psychiczne oraz pojawianie się takich emocji jak radość, euforia, nadzieja. Zaliczamy do nich przede wszystkim serotoninę, dopaminę, endorfiny oraz oksytocyną. A teraz kilka zdań na temat każdego z nich…… Zacznijmy może od endorfin, które często nazywane są hormonami szczęścia. Endorfiny obniżają poziom stresu oraz zwiększają poziom zadowolenia (stąd też pewnie określenie ich hormonem szczęścia. Ponadto endorfiny łagodzą odczuwanie bólu. Drugą ważną substancją w naszym ciele odpowiedzialną za nasze samopoczucie jest neuroprzekaźnik o nazwie serotonina. Niski poziom serotoniny w naszym ciele przekłada się na obniżony nastrój, który przejawia się zmęczeniem i rozdrażnieniem. Kolejna uwzględniona w tym artykule substancja produkowana przez nasz organizm to dopamina. Jest ona odpowiedzialna za naszą motywację do działania oraz witalność życiową. Jako ciekawostkę można tutaj zaznaczyć, że poziom istotnie wzrasta, gdy czujemy zakochanie (tzw. „motylki w brzuchu”) lub, gdy jemy naszą ulubioną potrawę i rozkoszujemy się jej smakiem. Ostatnią substancją, którą chcę tutaj zaprezentować jest oksytocyna, czyli tzw. Hormon przywiązania. Oksytocyna często nazywana jest również hormonem miłości. Dlaczego?. Ano dlatego, że mózg uwalnia ja do krwi podczas orgazmu – zarówno u kobiet jak i u mężczyzn. Należy tutaj wskazać, że jest ona bardzo ważna ponieważ oksytocyna jest odpowiedzialna za więzi i potrzebę bliskości. Oksytocyna wpływa również na rozwój empatii. Ponadto oksytocyna u kobiet wpływa na potrzebę posiadania potomstwa, czyli tzw. Instynkt macierzyński.
          Wiemy zatem już, że nasz organizm produkuje wiele związków chemicznych, a niektóre z nich mają istotny wpływ na nasze samopoczucie psychiczne. Wiemy również, że te najważniejsze to serotonina, dopamina, endorfiny i oksytocyna. Należy zatem zadać bardzo ważne pytania – mianowicie, czy mamy wpływ na to, czy nasz organizm te substancje wytwarza w odpowiedniej ilości? – odpowiedź brzmi – tak. Jak najbardziej mamy wpływ na to, czy nasz organizm będzie wytwarzał odpowiednie ilości tych substancji. Pewnie teraz zastanawiasz się jakie to aktywności. Odpowiedź znajduje się poniżej.

Aktywności wspierające wydzielanie się oksytocyny:
- fizyczny kontakt z drugim człowiekiem,
- sex,
- trzymanie się za ręce,
- przytulanie,
- zabawa z dzieckiem,
- mówienie komplementów.

Aktywności wspierające wydzielanie się dopaminy:
- długie spacery,
- dieta bogata w owoce i warzywa (szczególnie banany),
- ograniczenie spożycia cukrów, kofeiny, alkoholu,
- umiejętność dostrzegania małych sukcesów i cieszenia się z nich, to z małych sukcesów rodzą się wielkie zwycięstwa,
- bycie dla siebie dobrym i samo-współczucie.

Aktywności wspierające wydzielanie się serotoniny:
- wszelka aktywność fizyczna (szczególnie na świeżym powietrzu) np. jazda na rowerze, bieganie, szybkie spacery, pływanie,
- dieta bogata w węglowodany złożone i witaminę B6 np. zielone warzywa, pieczywo pełnoziarniste, ryż, kasze,
- medytacja.

Aktywności wspierające wydzielanie się hormonu szczęścia, czyli endorfin:
- podobnie jak w przypadku pozostałych – czyli wszelka aktywność fizyczna – szczególnie: bieganie, pływanie, jazda na rowerze, taniec,
- po prostu śmiech,
- aromaterapia,
- jedzenie czekolady takiej, która ma dużą zawartość kakao,
- myślenie o czymś przyjemnym tj. wizualizacje.

          Jak widzisz masz ogromny wpływ na swoje samopoczucie psychiczne i na swój nastrój. Kończąc ten wpis muszę wspomnieć o tym, że wielu ludzi próbuje szukać szczęścia i dobrego samopoczucia w substancjach psychoaktywnych takich jak alkohol i narkotyki. Substancje te dają chwilową poprawę nastroju i odprężenie, ale jest to tylko chwila. Alkohol, czy narkotyki nigdy nie pomogą rozwiązać problemów – jest wręcz odwrotnie – spowodują ich zwielokrotnienie. Zarówno alkohol jak i narkotyki zaburzają naturalną pracę mózgu i w konsekwencji tego następuje zaburzenie wydzielania tych ważnych dla nas substancji, czyli serotoniny, dopaminy, endorfin i oksytocyny. Pamiętaj również, że sięganie po alkohol i/lub narkotyki możesz się uzależnić, a uzależnienie od alkoholu może prowadzić do kolejnych zaburzeń takich jak np. depresja wtórna, czy psychoza alkoholowa. W tym wpisie starałem się pokazać Ci, że jest wiele sposobów na budowanie dobrego samopoczucia psychicznego jak np aktywność fizyczna, bliskość z drugim człowiekiem, medytacja, umiejętność bycia tu i teraz oraz dostrzegania małych rzeczy oraz cieszenia się z nich i wszystkie te, które wymieniłem powyżej. Do Ciebie należy wybór, czy z nich skorzystasz.

mgr Jarosław Pełka
Psycholog
Specjalista psychoterapii uzależnień w procesie certyfikacji